دندانهایمان را بیشتر بشناسیم
دکتر دندان پزشک در اردبیل
دندانهایمان را بیشتر بشناسیم.
???
دندان‌ها سخت‌ترین اجزای موجود در بدن هستند که در داخل حفره دهانی و بر روی فک‌های بالا (ماکسیلا) و پایین (ماندیبل) قرار گرفته‌اند. اگر حفره دهان را به چهار قسمت (دو قسمت چپ و راست در هر یک از فک‌های بالا و پایین) تقسیم کنیم، در هر قسمت ۸ دندان دائمی از ۴ نوع مختلف وجود دارد که شامل:
بقیه در ادامه مطلب
۲ دندان پیش،
۱ دندان نیش (یا دندان یک‌پایه)،
۲ دندان آسیاب کوچک (پرمولر یا دوپایه)
۳ دندان آسیاب بزرگ (مولر) می‌باشد.
دندان‌های پیش برای بریدن و تکه کردن و دندان‌های نیش برای پاره کردن تکه‌های غذا استفاده می‌شوند. دندان‌های پرمولر یا آسیاب کوچک وظیفه له کردن (خرد و ساییدن) غذا را بر عهده دارند. دندان‌های مولر یا آسیاب بزرگ نیز اندازه بزرگتر و سطح جونده وسیع‌تری دارند و برای جویدن و خرد کردن غذا می‌باشد.
مجموعه‌ی دندان‌ها در طول عمر انسان
دندان‌های شیری
???
اولین مجموعه از دندان‌های انسان شامل ۲۰ دندان شیری (یا نوزادی یا دندان‌های اولیه) است که از حدود سن شش ماهگی تا یک سالگی به تدریج در می‌آیند (از داخل بافت لثه خارج می‌شوند).
دندان‌های دائمی
???
دندان‌های شیری در دوران کودکی و نوجوانی می‌افتند و به جای آنها ۳۲ دندان دائمی (یا دندان بالغ) در می‌آید. فرایند افتادن دندان کودک معمولاً در فاصله سنین ۶ تا ۱۴ سالگی اتفاق می‌افتد.
هنگامی که یک دندان دائمی در زیر لثه و در استخوان فک تشکیل می‌شود، بافت ریشه دندان شیری که قرار است این دندان دائمی جایگزین آن شود، تخریب شده و از بین می‌رود. سپس دندان شیری لق می‌شود و نهایتاً می‌افتد. بعد از آن، دندان دائمی جای خالی دندان شیری را پر می‌کند.
دندان‌های عقل
???
دندان‌های عقل (که با عنوان دندان‌های آسیاب سوم نیز شناخته می‌شوند) دندان‌هایی از نوع مولر هستند که معمولاً در فاصله سنین ۱۷ تا ۲۱ سالگی در می‌آیند.
هر یک از انواع دندان‌های انسان، وظیفه یا عملکرد خاصی دارد. انواع مختلف دندان‌ها و موقعیت هر کدام از آنها در فک‌های بالا و پایین به شرح زیر است:
• دندان‌های پیش: دندان‌هایی با لبه تیز و شبیه به قلم که در جلوی دهان (چهار تا در بالا و چهار تا در پایین) قرار گرفته‌اند و برای بریدن و تکه تکه کردن غذا استفاده می‌شوند.
• دندان‌های نیش: این نوع دندان که گاهی اوقات با نام دندان یک‌پایه هم شناخته می‌شود، نوک‌تیز و برآمده دارند و برای پاره کردن غذا مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• پرمولرها (آسیاب کوچک): این دندان‌ها دو برآمدگی نقطه‌ای (کاسپ) بر روی سطح جونده خود دارند و گاهی به آنها دندان‌های دوپایه گفته می‌شود. پرمولرها کار له کردن و پاره کردن غذا را انجام می‌دهند.
• مولرها (آسیاب بزرگ): بر روی سطح جونده دندان‌های مولر یا آسیاب، چندین کاسپ یا برآمدگی نقطه‌ای وجود دارد که برای خرد کردن غذا استفاده می‌شوند.
